Ksawery Piwocki

Franciszek Ksawery Piwocki

ur. 19 listopada 1901 we Lwowie, zm. 14 grudnia 1974 w Warszawie

polski historyk sztuki, etnolog, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, dyrektor Państwowego Muzeum Etnograficznego. Studiował na Uniwersytecie Lwowskim, początkowo architekturę (1921-1923), następnie historię sztuki (1923-1926). Wśród jego wykładowców byli m.in. Szczęsny Dettloff, Jan Bołoz-Antoniewicz, Mieczysław Gębarowicz i Władysław Podlacha, pod kierunkiem którego przygotował w 1931 rozprawę doktorską, poświęconą polskiemu drzeworytowi ludowemu. Pracował jako asystent w Muzeum Lubomirskich we Lwowie, w latach 1930-1935 był naczelnym konserwatorem zabytków okręgu lubelskiego, następnie wileńskiego. W 1938 został dyrektorem Muzeum Przemysłu Artystycznego we Lwowie. Po zajęciu Lwowa przez Niemców pracował jako bibliotekarz. Należał do Armii Krajowej, później był żołnierzem I Armii Wojska Polskiego, dochodząc do stopnia porucznika. Po wojnie w wyniku przymusowych wysiedleń ludności polskiej ze Lwowa osiadł w Warszawie. Podjął pracę na Akademii Sztuk Pięknych jako profesor i kierownik Katedry Nauk Historycznych, a w latach 1946-1957 i 1968-1971 pełnił funkcję prorektora. Wykładał także historię sztuki na Uniwersytecie Poznańskim (1953-1961) oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Był członkiem wielu organizacji naukowych zajmujących się historią sztuki (także międzynarodowych), przewodniczył Komitetowi Nauk o Sztuce PAN, zasiadał w Radzie Naukowej Instytutu Sztuki PAN; przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Uhonorowany Nagrodą Herdera. W 1947 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Był autorem ponad 200 prac naukowych, w tym kilkunastu książek. Ogłaszał prace na łamach nie tylko czasopism specjalistycznych, ale także m.in. „Miesięcznika Literackiego”, „Poezji”, „Współczesności”, „Estetyki”. W sierpniu 1945 roku na Ogólnopolskiej Konferencji Historyków Sztuki w Krakowie wypowiedział się na temat odbudowy Warszawy :„Niedopuszczalne są żadne restauracje, oczyszczanie z naleciałości, żadne próby przywrócenia »dawnego« wyglądu. Ruinę należy podtrzymywać jako ruinę, fragmenty pozostawić fragmentami”.